हज यात्रेत आतापर्यंत 1300 हज यात्रेकरूंचा मृत्यू! बेजबाबदार ट्रॅव्हल्स कंपन्यांचे परवाने रद्द!! नेमके कारण काय?

संपादक नौशाद मुलाणी टाईम्स 9 मराठी न्युज नेटवर्क

सौदी अरेबियामध्ये यावर्षीच्या हज यात्रेदरम्यान १३०० हून अधिक लोकांचा मृत्यू झाल्याचे वृत्त इंडिया टुडेने सुत्रांच्या हवाल्याने दिले आहे. वाळवंटातील इस्लामिक पवित्र स्थळांवरील तापमान वाढले असल्याचे सौदीतील अधिकाऱ्यांनी रविवारी जाहीर केले. सौदीचे आरोग्य मंत्री फहद बिन अब्दुररहमान अल-जलाजेल यांनी सांगितले की, १३०१ मृत्यूंपैकी ८३ टक्के अनधिकृत यात्रेकरू होते. जे पवित्र शहर मक्का आणि आसपास हज विधी पार पाडण्यासाठी वाढत्या तापमानात लांब अंतर चालत होते. सरकारी मालकीच्या अल एखबरिया टीव्हीशी बोलताना मंत्री म्हणाले की ९५ यात्रेकरूंवर रुग्णालयात उपचार केले जात आहेत, त्यापैकी काहींना राजधानी रियाधमध्ये उपचारांसाठी विमानाने नेण्यात आले होते. अनेक मृत यात्रेकरूंकडे ओळखीची कागदपत्रे नसल्याने ओळख प्रक्रियेला उशीर झाल्याचे त्यांनी सांगितले. त्यांनी सांगितले की, मृतांना ब्रेकडाउन न देता मक्का येथे पुरण्यात आले.

१६ ट्रॅव्हल कंपन्यांचे परवाने रद्द

मृतांमध्ये ६६० हून अधिक इजिप्शियन लोकांचा समावेश आहे. कैरोमधील दोन अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, त्यापैकी ३१ वगळता सर्व अनधिकृत यात्रेकरू होते. इजिप्तने १६ ट्रॅव्हल एजन्सींचे परवाने रद्द केले आहेत, ज्यांनी अनधिकृत यात्रेकरूंना सौदी अरेबियाला जाण्यास मदत केली होती, असे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.

नाव न सांगण्याच्या अटीवर अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, बहुतेक मृतांची नोंद मक्काच्या अल-मुईसेम परिसरातील इमर्जन्सी कॉम्प्लेक्समध्ये झाली आहे. इजिप्तने यावर्षी ५० हजारांहून अधिक अधिकृत यात्रेकरूंना सौदी अरेबियाला पाठवले.

सौदी अधिकाऱ्यांनी अनधिकृत यात्रेकरूंवर कारवाई केली आणि हजारो लोकांना बाहेर काढले. परंतु बहुतेक इजिप्शियन, मक्का आणि आसपासच्या पवित्र स्थळांवर पायी पोहोचण्यात यशस्वी झाले. अधिकृत यात्रेकरूंप्रमाणे, त्यांच्याकडे उष्णतेपासून बचाव करण्यासाठी हॉटेल नव्हते.

असोसिएटेड प्रेसच्या वृत्तानुसार मृतांमध्ये इंडोनेशियातील १६५, भारतातील ९८ आणि जॉर्डन, ट्युनिशिया, मोरोक्को, अल्जेरिया आणि मलेशियामधील डझनभर अधिक यात्रेकरूंचा समावेश आहे. दोन अमेरिकन नागरिकांचाही मृत्यू झाल्याचे वृत्त आहे.

चेंगराचेंगरीत सर्वाधिक मृत्यू

ऐतिहासिकदृष्ट्या, हजमध्ये सातत्याने मृत्यू झाले आहेत. २ दशलक्षाहून अधिक लोक पाच दिवसांच्या तीर्थयात्रेसाठी सौदी अरेबियाला जातात. या यात्रेदरम्यान अनेकदा चेंगराचेंगरीही झाली आहे. तर अनेकदा साथीचे आजारही पसरले आहेत. २०१५ मध्ये, मीना येथे झालेल्या चेंगराचेंगरीत २४०० हून अधिक यात्रेकरूंचा मृत्यू झाला. ही चेंगराचेंगरी आतापर्यंतची सर्वाधिक प्राणघातक होती. तर त्याच वर्षाच्या सुरुवातीला मक्काच्या ग्रँड मशिदीत एक वेगळी क्रेन कोसळून १११ जणांचा मृत्यू झाला होता.